Ayvalık Adaları olarak adlandırılan büyüklü küçüklü 22 adalardan bir tanesi Balıkesir’in Ayvalık ilçesine bağlı olan 22 adanın içerisinde yerleşmeye açık olan tek adadır. Cunda, Ege Denizi’nde bulunan Bozcaada, Gökçeada ve Uzunada’dan sonra gelen dördüncü büyük adadır. Tarihi yapıları ve doğal güzellikleri nedeniyle koruma altına alınan ve 11976’da tarihi- doğal sit alanı olarak kabul edilmektedir. Cunda Adası’nda mübadele öncesinde, Rum Ortodoks cemaatinden kalma birçok manastır ve kilise bulunmaktadır.
Cunda Girit mutfağı, Rum mimarisi ile süslenmiş sokakları, özerk ada hissiyatı, hoş ve kibar insanları, şarap eşliğinde edilen muhabbetler ile sakin yaşamayı sevenlere hitap eder. Cunda adası rahat bir keyiflenme yeridir. Bu dediklerimizi Cunda’da her mevsim uygulayabilmeniz mümkün. Bu durumda Cunda’yı bizim için vazgeçilmez kılıyor.
Cunda Adası’nın Alaçatı gibi sizi eğlendirme çabası yoktur. Cunda Gezilecek Yerleri de toplasanız bir gününüzün yarısını kaplar. Yani kısacası Cunda adası misafirlerine ‘ Keyif yapmayı bilen gelsin.’ Diyerek ağırlığını koyuyor.
Cunda’nın Rum Halkı
Cunda’yı bugünü hale getiren iki ana faktörden bahsedebiliriz. Birincisi; M.Ö. 1500’lerde buraya yerleşip, farklı devletler altında 1920 yıllarına kadar yaşamaya devam eden Rumlar. Ayvalık, 1920 yıllarına kadar ciddi anlamda bir Rum yerleşkesiymiş. Hatta 1740’da aldıkları özerklik sayesinde Ayvalık’ta yaşayan nadir Türkler de burayı terk ederek çevre mahallelere taşınmaya mecbur bırakılmış ve hatta Osmanlı askerlerinin bile Ayvalık’tan geçmesi yasakmış. Bölgenin şarapçılık, dericilik, zeytinyağı, sabun üretimi sayesinde gelir seviyesi yüksek olduğu için Yunanistan’dan göç almaya bile başlamış. Sonrasında 1821 yılında çıkan milliyetçi bir isyan bölgeyi bitirmiştir. Bu da 1880’lerde liman kenti olana kadar sürmüştür. Liman kenti olduktan sonra Cunda tekrar canlanmıştır. Nüfusun çoğunluğu Rum olaya devam etmiştir.
Varlıklı bir bölge ve etnik yapıya sahip olması nedeniyle Osmanlı için hep bir kaynayan kazan olmuş bir yerdir. Özellikle Osmanlı’nın 1. Dünya Savaşı’ndan yenik çıkması ve Kurtuluş Savaşı sırasındaki işgaller, ayaklanmalar için kaçırılmayan fırsatlar haline dönüşmüş. Bu durumda bizi Ayvalık ilçesinin kaderini belirleyen diğer konuya getiriyor: Mübadele
Âşıklar Tepesi – Sevim ve Necdet Kent Kitaplığı
Cunda’nın en güzel manzarası Âşıklar Tepesi. Âşıklar Tepesi’ne çıkarak Cunda, Ayvalık ve civar adalarının manzarasına seyre dalabilirsiniz. Tepenin olduğu bu noktada birde sevim ve Necdet Kent Kitaplığı yer alıyor. Bölgeye araç ile gidilecekse dikkatli gitmeniz lazım sokaklar çok dardır. Bu nedenle Cunda’da her daim yürümeyi tercih etmeniz hem sizin açınızdan hem de Ada açısından çok daha iyi olacaktır.
Cunda adasında gezilecek yerler listemizin il sırasında adanın en hareketli yeri olan sahili gelmektedir. Mevlana Caddesi adıyla geçen bu sahil araç trafiğine kapalıdır. Uzunca bir sahil olan bu tatlı yerde yürüyüşünüzün ne çabuk bittiğini anlamayacaksınız.
Necdet Kent ve Sevim Kent kitaplığının en önemli özelliklerinden biri 17-18 yüzyılında asrın kilise hukuku hakkında zengin bir kitaplığa sahip olmasıymış. 1924 yılında mübadelenin ardından zamanla harabe görünümüne tamamen kavuşan yapı, Rahmi M. Koç Müzecilik ve Kültür Vakfı tarafından güzel bir kitaplığa çevrilmiştir. Muhtar Kent’in babası olan eski büyükelçi Necdet kent ve eşi Sevim Kent’in ismi verilen Kitaplıkta Muhtar Kent’in Bağışladığı ve babasına ait 1300 adet kitap sergilenmektedir.
Bu yazımızda sizlere küçük bilgiler ışığında aslında Cundanın keyfini çıkarmanızı anlatmak istedik. Cunda sahildeki mekânlardan birinde oturup kendinize soğuk bir şeyler ikram edin. Mis gibi deniz kokusunu içinize çekip rahatlayın. Rüzgârla birlikte hissedeceğiniz rahatlık ve huzur o an her şeye değermiş gibi geliyor insana. Cunda Arnavut kaldırımlı sokakları, tarihi dokusu ile bizi kendine hayran bırakıyor. Holimax Cunda Otel seçeneklerini inceleyip rezervasyonunuzu yaptırabilirsiniz.
Taptaze otların, Ayvalık zeytinlerinin, kekikli sepet peynirlerinin, sebzenin, meyvenin en güzelini bulabileceğiniz bir şenlik alanına dönülen cumartesi pazarını gezmeyi sakın unutmayın. Bu yazımızda sizlere küçük bilgiler ışığında aslında Cunda’nın keyfini nasıl çıkarabileceğinizi anlatmak istedik. Cunda gezilecek yerleri merak ediyorsanız. Cunda Gezi Notları yazımızı okuyabilirsiniz.
